این اوراق به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد که حق فروش یک سهم خاص را با قیمت مشخصی در آینده داشته باشند. به‌عبارت دیگر، این اوراق، حکم نوعی بیمه برای سهام شما را دارند و به شما این امکان را می‌دهند که در برابر کاهش قیمت، از سرمایه‌گذاری خود محافظت کنید. احسان مرادی، مدیرعامل تامین سرمایه لوتوس در گفت و گویی با هفته نامه اطللاعلت بورس، انتشار اوراق تبعی را ابزاری جهت تقویت سمت تقاضا برای خرید سهام و ایجاد تعادل و امنیت بیشتر برای سهامداران دانست و به تبیین نقش این اوراق در بورس پرداخت.
نقش اوراق تبعی در بورس استفاده‌ای دارد؟
اوراق تبعی در بازار سرمایه دو استفاده اصلی دارد، یکی از نقش‌های اوراق تبعی در بورس بیمه نرخ بازدهی سهام است به این صورت که ناشر اعلام می‌کند کسانی که سهم پایه‌ای را در اختیار دارند می‌توانند این اوراق تبعی را خریداری کرده و در ازای پرداخت مبلغ مشخصی جهت خرید اوراق تبعی به عنوان حق بیمه در سررسیدی به یک بازده تضمین شده دست یابند. ناشر اوراق تضمین می‌کند در صورت کمتر بودن نرخ بازار از نرخ تضمین شده، نسبت به پرداخت ما به التفاوت یا خرید کامل سهام اقدام کنند. ناشر اوراق تبعی با هدف بیمه یا تضمین نرخ بازدهی، عموما خریداران اوراق را ملزم به فروش مجدد سهام به خود نمی‌کند و صرفا موجب ترغیب خرید سهام به همراه اوراق تبعی، یا در صورت عدم تمایل به خرید سهام جدید، کسب بازدهی تضمین شده برای دارایی موجود در پرتفوی خود می‌شود.
مکانیسم عرضه و تقاضا در اوراق تبعی را توضیح دهید.
در حالتی که افراد اوراق تبعی را خریداری کنند سمت تقاضای بازار تقویت و در سوی دیگر سمت عرضه محدود می‌شود، زیرا افرادی که این سهم را در پرتفوی خود دارند و بازده تضمین شده را برای خود فراهم کرده‌اند تمایل به فروش آن سهم در کوتاه مدت ندارند.
در رابطه با اوراق تبعی مثالی بزنید.
فرض بفرمایید ناشر اوراق تبعی در نظر داشته باشد بر روی سهمی به قیمت 100 تومان اوراق تبعی بیمه سهام منتشر کند در این صورت اعلام می‌کند سهامدارانی که نسبت به خرید اوراق تبعی اقدام کنند و سهام پایه را نیز هم زمان مالک باشند اختیار خواهند داشت که یک سال آینده این سهم را به قیمت 130 تومان به ناشر واگذار کرده و یا مابه التفاوت قیمت روز سهام و 130 تومان را از ناشر دریافت کنند و ناشر هم موظف به خرید سهام یا پرداخت مبلغ مابه التفاوت است. بدیهی است در سررسید چنانچه قیمت آن سهم بالای 130 تومان باشد سهامدار از اختیار خود استفاده نمی‌کند و در صورت تمایل سهم مورد نظر را در بازار به فروش می‌رساند اما اگر قیمت آن پایین‌تر از130 تومان باشد، ناشر اوراق تبعی مابه التفاوت آن را پرداخت کرده یا سهم را 130 تومان خریداری می‌کند.
نقش تامین مالی اوراق تبعی در بورس چیست؟
در حالت انتشار اوراق تبعی جهت تامین مالی، ناشر در کنار اوراق تبعی سهم پایه را هم واگذار می‌کند، به بیان دیگر سهم پایه را به همراه این اوراق به فروش می‌رساند. عموما در این حالت ناشر اختیار خرید را هم از خریدار اوراق تبعی و سهام دریافت می‌کند و آن فرد ملزم به این است که حتی اگر قیمت بازار سهام در زمان سررسید بالاتر از 130 بود سهم را پس از دوره نگهداری به ناشر برگرداند.
خریداران اوراق تبعی چه اشخاصی هستند؟
در حال حاضر صندوق توسعه بازار، ناشر اوراق تبعی است و انتشار اوراق تبعی را نیز جهت تامین مالی منتشر می‌کند به این طریق که سهم را به همراه اوراق تبعی واگذار می‌کند. خریداران اوراق تبعی شرکت‌های حقوقی هستند، دارنده اوراق تبعی موظف به نگهداری سهام در دوره یک‌ساله و فروش آن به ناشر با نرخ بازدهی موثر (با لحاظ سود سهم دریافتنی) 29 درصد است. از این طریق صندوق توسعه بازار می‌تواند منابع حاصل جهت حمایت از سهام بازار را فراهم آورد.
اگر بازار به نرخ توافق شده نرسیده باشد چه اتفاقی می‌افتد؟
باید توجه داشت اگر بازار به نرخ توافق شده نرسیده باشد صندوق مابه التفاوت قیمت را در سررسید اوراق تبعی به سهامدار پرداخت می‌کند و یا اینکه سهم را از سهامدار به قیمت مشخص شده در سر رسید خریداری خواهد کرد. احتمالا صندوق تثبیت یا توسعه در آینده نزدیک نسبت به انتشار اوراق تبعی بیمه‌ای برای سهامداران حقیقی خرد را نیز اقدام کرده و یک بازده تضمین شده‌ای را در صورت نگهداری سهم برای آنها فراهم می‌آورند که به نوبه خود عرضه سهام را کنترل خواهد کرد.
فکر می‌کنید این اقدام‌ها موفقیت آمیز خواهد بود؟
امیدوارم ترکیب این دو اقدام به همراه سیاست‌های اصلاحی دولت در خصوص جلوگیری از کاهش سودآوری شرکت‌ها بتواند مجددا رونق را به بازار سرمایه برگرداند.
0 دیدگاه